Hoe Simon zijn eigen weg vindt

“Mama, ik kan het niet meer. Ik ben ongelukkig op school. En dat duurt al heel lang.” Zo kwam Simon twee jaar geleden thuis. Dit was al vaker ter sprake gekomen. Hij was leerling in VWO 4. In mijn ogen een prima school. Maar Simon was op. Hij had genoeg van het leren voor prestaties en begreep niets van het schoolsysteem: “Ik moet leren wat de school wil en ik word vooral beoordeeld op mijn resultaten.” Hij kon dat niet begrijpen. Het voelde voor hem niet goed wat hij moest doen. Hij liep vast.

Mijn man fietste die week in Italië en Simon en ik gingen op zoek. Op zoek naar mogelijk andere onderwijsvormen die beter zouden aansluiten. We bekeken de website van de Vrije School; de basisschool had Simon daar ook doorlopen, misschien paste dat beter? We vonden ook de website van De Ruimte. Een school waar we beiden nog nooit van hadden gehoord. Democratisch Onderwijs? Studenten en stafleden gelijkwaardig? Niet verplicht een diploma halen? Kon dit wat zijn? Simon was enthousiast. Hij besloot een brief te sturen met zijn verhaal.

Op school vertelde hij aan zijn mentor dat hij niet goed in zijn vel zat en dat dit te maken had met school. Hij werd doorgestuurd naar de schoolpedagoog die zei: “Dit is geen bevlieging Simon, jij moet je eigen weg zoeken en dat is misschien wel niet hier.”

Al snel werd Simon, samen met mijn man en mij, uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek op De Ruimte. Het was zomer en toen we het terrein opliepen dachten we alle drie: wat is dit voor bijzonders? Margo Bruins was onze eerste contactpersoon. Zij en een student leidden ons rond en we zagen Simon ontspannen. Hij stelde veel vragen, luisterde aandachtig en in de auto terug naar huis zei hij:  “Hier wil ik zijn!” Na die zomer startte hij, na een intensieve kennismakingsperiode, op De Ruimte.

En dan gaat niet alleen je kind op reis, ook jij als ouder gaat op reis. Sommige onderdelen op onze reis zijn fantastisch, maar soms zijn de bergen hoog en de dalen diep. De eerste maanden was Simon onrustig: schilderen, talen, geschiedenis, muziektechnologie, piano spelen, kunst. Het ging alle kanten op. In de loop van de tijd lukte het hem, ook met de ondersteuning van Margo, meer rust te vinden en te focussen. Wat ik meteen al zag was dat Simon weer genoot van naar school gaan.

Een afspraak die wij met Simon maakten was dat hij wel minimaal zijn havodiploma zou halen. Dat was ook Simon zijn plan, maar na ongeveer een half jaar wilde hij dat los laten. Dat vond ik heel erg en eng en wilde dat eerst ook niet goedkeuren. Want hoe moet het dan verder? Kan hij naar een vervolgopleiding? Kan hij zelf overzien wat het betekent om geen diploma te halen? Je hebt toch een diploma nodig in deze tijd? Mijn man en ik hebben hier uitgebreid met hem over gesproken en hem vervolgens de ruimte gegeven het behalen van een diploma los te laten. Voor de zomer behaalde hij wel een deelcertificaat voor muziek op havoniveau.

Studenten Bas en Simon (rechts)

Nu, na anderhalf jaar, zie ik dat Simon zelfstandig zijn eigen weg zoekt, vindt en ontdekt. En ik zie hem genieten op school. Hij vertrekt meestal voor 8:00 en we zien hem meestal pas rond 18:00 thuis. Hij maakt zijn eigen planning, gedisciplineerd voert hij zijn taken uit. Zijn dagen zijn gevuld en hij zoekt met passie zijn eigen weg. Inmiddels ligt zijn focus helemaal op piano spelen en componeren. Hij volgt hierin zijn eigen pad, zet zichzelf aan het werk en organiseert en plant van alles. Hij leert doorzetten, teleurstellingen verwerken, samenwerken en afspraken nakomen. Niet in een daarvoor opgezette oefening, maar gewoon in het echte leven.

Op sommige momenten zie ik ook angst en onzekerheid. Maak ik de goede keuzes? Hoe is het als ik niet meer naar De Ruimte ga? Kan ik mijn dromen echt realiseren? En als het met de piano niet lukt, hoe verdien ik dan mijn geld? Kan ik zonder diploma en vervolgopleiding verder in mijn leven?

Ik kijk met bewondering naar Simon. Niet alleen omdat hij mijn zoon is, maar ook omdat ik zelf nog zoveel kan leren van zijn drive, zijn discipline, zijn enthousiasme en bewuste levenshouding. Er is geen diploma, geen vervolgopleiding en hoe Simons leven er volgend schooljaar uit zal zien is spannend. Dan is zijn tijd op De Ruimte voorbij. Waar ik hem met regelmaat op wijs is dat hij niet kiest voor het geplaveide pad waar al veel mensen over heen zijn gegaan, maar voor het steile, smalle pad met meer obstakels, minder duidelijke route aanduidingen. Dat hij deze keus zelf heeft gemaakt en dat dit ook betekent dat het af en toe moeilijk is en zal zijn.

Wat ik in het begin moeilijk vond waren de reacties van vrienden en familie: “Wat is dat voor school? Hij moet toch een diploma halen? Je kunt toch niet alleen maar doen wat je zelf leuk vindt? Hij moet toch leren te werken, een beetje discipline is toch goed voor iedereen?” In het begin wilde ik Simon en mezelf verdedigen. Ik hoorde in de opmerkingen en vragen van anderen mijn eigen twijfels. Inmiddels zie ik wat voor fantastische school De Ruimte is. Hier kunnen kinderen zichzelf ontwikkelen, vanuit hun eigen intrinsieke motivatie, met begeleiding waar nodig. Net zoals kinderen dat doen als ze nog heel klein zijn. Willen leren en ontdekken is iets wat de mens volgens mij van nature in zich heeft. De Ruimte biedt een aanbod waaruit keuzes gemaakt kunnen worden, maar er is vooral de ruimte eigen keuzes te maken, zelf te ontdekken. Simon voelt deze ruimte inmiddels, is er mee aan het werk gegaan en zoekt zijn eigen weg. Mensen die Simon goed kennen zien het en zeggen ook: “Dat past helemaal. Wat dapper dat jullie als ouders dit avontuur met hem zijn aangegaan.”

Vind ik eigenlijk ook wel.

Anke Visser,
januari 2018

Wil je Simon uitnodigen voor een optreden, ga naar:  www.simonbauke.com