Films
In de loop van de jaren zijn veel filmpjes gemaakt door onze school en óver onze school. Vaak door studenten, soms ook door stafleden of documentairemakers. Daarnaast bestaan er honderden korte films en documentaires over democratische scholen wereldwijd. Op deze pagina hebben we er een aantal verzameld, aangevuld met onderwerpen die raken aan democratisch onderwijs. Laat je inspireren door alle kennis die inmiddels vergaard is!
Klik op één van deze onderwerpen of struin op je gemak door alle filmpjes:
De Ruimte – Democratische scholen – Meer inspiratie – Speelruimte
Documentaire 'Oliviers leven op De Ruimte'
Op democratische school De Ruimte is Olivier van Asperen een BS-er: een bekende student. Ruim 11 jaar heeft hij op De Ruimte doorgebracht. Hij heeft veel betekend voor De Ruimte, en nog steeds, als bestuurslid en lid van het Leveranciers Onderzoeks Team. Inmiddels is hij oud-student maar we zien hem nog regelmatig binnenwandelen.
Op zijn eerste kijkdag in 2010 viel hij met zijn neus in de boter: er was die dag een zogenaamde ‘dozendag’: de hele beweginsgruimte stond vol met grote kartonnen dozen en materialen en de studenten konden daar naar hartelust hutten mee bouwen. Op een van de eerste beelden zie je dat Olivier helemaal los ging. En daar is ie eigenlijk nooit mee gestopt. Ook als hij zich verveelde haalde hij er alles uit wat er in zat.
Montage: Tet Lagemaat
Interview en opnames: Janneke Bergmans
Filmpje van Olivier op het feest: Boy Teulings
Fotografie: Marjolein van Beers e.a.
Films over De Ruimte
Ons leven op De Ruimte
Boy, Luuk, Ramon, Rick en Thomas hebben hun hele schoolleven op een democratische school doorgebracht. Zij hebben elkaar ontmoet op Democratische school De Ruimte in Soest, en daar hun lerend leven zelf vormgegeven. Op hun 18e namen zij afscheid en gingen ieder hun eigen weg.
Hoe is het om veertien jaar in vrijheid te leren? Om zelf te bepalen hoe je schooldag eruit ziet? Wel of geen lessen te volgen? Met of zonder diploma van school te gaan? Wat zeggen hun ouders over hun keuze destijds en hoe kijken ze erop terug?
De film is tot stand gekomen in samenwerking met Bart van Straaten (script), Thomas Overbeeke (montage en camera), Boy Teulings (camera en bewerking), Rijk van Rossum, Janneke Bergmans en de PR-kring van De Ruimte.
Met dank aan Evelien Prins voor de vertaling.
In YouTube is het mogelijk om Nederlandse en Engelse ondertiteling aan te zetten.
Fenna’s leven op De Ruimte
Fenna Verberne heeft vrijwel een heel schoolleven op democratische school De Ruimte in Soest doorgebracht. In dit filmpje vertelt Fenna over hoe het is om veertien jaar in vrijheid te leren en je eigen lerend leven vorm te geven. Over spelen, in bomen klimmen, filosofielessen, slapen, pieken en dalen, en uiteindelijk je eigen weg vinden.
De film is tot stand gekomen in samenwerking met oud-student Thomas Overbeeke (montage en redactie) en de PR-kring van De Ruimte.
School Circles
Trailer van ‘School Circles’, documentaire over sociocratie op zes Nederlandse democratische scholen, o.a. De Ruimte. De makers, Charlie Shread en Marianne Osario, waren een periode op bezoek bij deze scholen en hebben dit prachtige document gemaakt. De hele film is te zien via deze link, voor een bedrag van 5 euro, waarmee je de makers steunt.
‘School Circles is een onafhankelijke documentaire over de praktijk van democratische scholen in Nederland. De film toont studenten, docenten en stafleden die samenkomen om in dialoog te gaan, voorstellen te bespreken, conflicten te bemiddelen en beslissingen te nemen over hun schoolleven.
Deze scholen dagen niet alleen het reguliere onderwijs uit, maar ook de democratie zoals wij die kennen. Ze brengen sociocratie in de praktijk, een methode voor collectieve organisatie op basis van consent.
School Circles verbindt de theorie achter sociocratie met de praktijk binnen de scholen en brengt ons naar nieuwe mogelijkheden om onszelf en onze gemeenschappen te organiseren.’ (www.schoolcirclesfilm.com)
Documentaire: Tussen meten en weten
‘Tussen meten en weten’, van Alexander Oey en Jan Bor, die een dagje op De Ruimte kwamen filmen voor deze documentaire (NCRV, 2017).
‘In het onderwijs wordt al jaren geworsteld met de vraag hoe te vernieuwen en de leerlingen individueler te benaderen. We lijken daarbij niet af te brengen van één van de struikelblokken die bij vernieuwing steeds weer in de weg lijken te staan: toetsen. Toetsen proberen de ontwikkeling van een kind in cijfers te vangen. Maar wat zeggen deze toetsresultaten werkelijk over de ontwikkeling van onze kinderen? Jan Bors zoon Olivier heeft een sterke negatieve reactie op toetsen. Vanuit zijn persoonlijke frustratie daarover zoekt Jan naar de oorsprong van het toetsen, de gevolgen en andere mogelijkheden. Hij spreekt Bas Hemker, hoofd research bij het CITO instituut, die uitlegt wat de achterliggende gedachte is van het toetsen. Maar ook hoe het verkeerd kan worden gebruikt. Klinisch psycholoog Paul Verhaeghe werpt licht op de negatieve gevolgen van het toetsen. ‘Met zo’n systeem kun je wachten op kinderen met een burn-out.’ Op het Hondsrugcollege in Emmen en bij de Ruimte hebben ze het toetsen losgelaten en kijken de leerlingen zelf naar wat hoe en wanneer ze willen toetsen. Werkt het? De leerlingen zijn zelf in ieder geval erg blij en kunnen vanuit een intrinsieke motivatie leren, wat veel rust geeft.’
Filmpje over De Ruimte door Boy Teulings, destijds student op De Ruimte (2018). Met muziek van Simon Bauke.
Film door Thomas Overbeeke en Tobie Brons, destijds studenten op De Ruimte (2013)
In deze uitzending van Opium (AVROTROS) vertelt Erik van Muiswinkel over zijn voorstelling ‘De Oplossing’ en zijn bezoek aan De Ruimte, in het voorjaar van 2017. Hij zegt hierin: ‘Ik denk dat kinderen en jongeren veel meer vrijheid en verantwoordelijkheid zouden moeten hebben.’
Het gedeelte met Erik van Muiswinkel start bij 24:06.
Student Lies en haar ouders zijn te zien in deze uitzending van de EO over jongeren en burn-out. Ze vertellen over de druk die Lies heeft ervaren op haar vorige scholen, o.a. door toetsen, en hoe ze op De Ruimte binnen vrij korte tijd weer zichzelf is geworden. Lies houdt van dieren, buiten zijn en bewegen, dat is wel duidelijk. Heerlijk dat ze daar nu alle ruimte voor heeft!
Meer democratische scholen
‘Summerhill’, een Engelse tv-serie en film (2008) over de oudste democratische school ter wereld.
Trailer van de film ‘Voices from the New American Schoolhouse’, waarin de studenten vertellen over hun school, de Fairhaven School in Maryland, VS.
Een kijkje in een andere democratische school: Sudbury Valley School (VS).
Deze speedcartoon geeft een korte introductie in het ontstaan van democratisch onderwijs en het concept.
Trailer van documentaire ‘Schools of Trust’, over verschillende democratische scholen (2015). Hier te bestellen: www.tologo.de
Wat als… er een school zou zijn zonder klaslokalen? Zonder huiswerk? Zonder directeur? Een kort en krachtig filmpje door studenten van de Hudson Valley Sudbury School.
Meer inspiratie
Presentatie van Jan Rotmans over onderwijsverandering, op de bijeenkomst Schoolleiders voor de Toekomst.
De problemen in het onderwijs in een notendop.
Sir Ken Robinson over de paradigmaverschuiving in het onderwijs.
Peter Gray – Self-Directed Learning Fundamentals
Nog steeds de meeste bekeken TED-talk, van Sir Ken Robinson, over de vraag ‘Do Schools kill Creativity?’
Op de woorden van Ivan Illich’ ‘Deschooling Society’ beleeft Pinky een nachtmerrie.
Theo Maassen over ‘de bedoeling’ van onderwijs.
‘Van Moed naar Goed, vraagt Moed’, filmpje voor het Unicef Kinderrechten Filmfestival, door studenten van De Vrije Ruimte, Den Haag.
Jan Geurtz vertelt over zijn boek “Het einde van de opvoeding”. Interviewer is Harm Edens. Fragment uit het programma 10x beter van 5 maart 2014. Met dank aan de NTR.
Speelruimte
Grote vlokken sneeuw vielen neer op De Ruimte. Binnen een mum van tijd werd ons hele terrein omgetoverd in een witte wereld, een dikke laag perfect materiaal om mee te spelen. Urenlang waren we buiten, jong en oud. Om sneeuwballen te gooien, sneeuwpoppen te maken, te dansen, te fotograferen en naar boven te kijken naar de vallende vlokken. Prachtig en blijmakend.
Wat doe je als je met z’n drieën wil schommelen en er maar twee schommels zijn? Deze studenten vonden een oplossing!
Veel studenten klimmen graag in de bomen op het grote buitenterrein van De Ruimte. Hier zie je Lieuwe vliegensvlug naar beneden komen, hij zit zo hoog dat je ‘m in het begin amper ziet!
Tijdens de regenachtige dagen in maart en april werd de bewegingsruimte van De Ruimte omgetoverd tot skatedisco. Dagenlang werd er in vliegende vaart rondjes gereden, en op een teken van iemand ook weer met z’n allen de andere kant op. Anders wordt je er toch wel een beetje draaierig van.
Marlon, student op De Ruimte, is vaak in het atelier te vinden. Hij gebruikt allerlei middelen om Sonic, een van zijn favoriete figuren, te creëren. Hier heeft hij gebruik gemaakt van papier maché, in dit filmpje legt hij uit hoe.
Tijdens klusdagen kan iedereen komen helpen: ouders, studenten en stafleden. Op deze regenachtige klusdag maakten we van een zware klus een lichte én leuke klus!
Salomé, Melvin en Ot werken vrijwel elke dag in het atelier, met Fimo-klei. Ze maken miniaturen van allerlei voorwerpen: pooltafels, tosti’s, tanks, vliegtuigen, niets is hun te gek!
Golly, de nieuwste band op democratische school De Ruimte oefent in de muziekkelder. Met Luuk, Tom, Julian en Olivier.
Een aantal enthousiaste studenten rent naar buiten zodra een tropische bui is losgebarsten boven De Ruimte. Geluk is…. volleyballen in de regen!