Veelgestelde vragen

De Ruimte is geen school zoals de meesten van ons gewend zijn. Dit is anders. Wij geven kinderen de ruimte om hun eigen intrinsieke leerweg te ontwikkelen. Dat roept logischerwijs vragen op. Hieronder proberen we de meestgestelde vragen te beantwoorden. Heb je nog vragen, neem gerust contact met ons op.

Wat maakt een democratische school anders dan het reguliere onderwijs?

Wat deze school uniek maakt is dat er geen bovenaf (dus van regeringswege) opgelegd curriculum is. Dit schoolconcept gaat uit van vertrouwen in de autonome (zelfstandige) ontwikkeling van de student. Basis hiervoor zijn verantwoordelijkheid, gelijkwaardigheid, vrijheid en wederzijds respect. Hierdoor groeit de eigenwaarde en kan de natuurlijke drang om te leren tot uiting komen.

Beslissingen over de school worden genomen d.m.v. sociocratische besluitvorming, in de schoolkring en in alle subkringen. Studenten en stafleden hebben een gelijkwaardige stem in deze kringen.

Wat leren de kinderen?

Kinderen zijn geprogrammeerd om te leren! Studenten bij De Ruimte beslissen zelf hoe, wat, wanneer en met wie ze hun ‘schooltijd’ doorbrengen, welke interesse ze nastreven en hoe ze zich voorbereiden op hun latere leven. Leren kan plaatsvinden door lessen te volgen, net als in conventionele scholen, maar tegelijk bestaat er veel ruimte om op geheel eigen wijze te leren, zoals door zelfstudie, onderzoek via internet, spelletjes spelen, vrijwilligerswerk doen, projecten maken, musea bezoeken, reizen en gesprekken voeren, veel gesprekken voeren, echt heel veel gesprekken voeren. En luisteren naar elkaars wijsheid, ontdekkingen en ervaringen.

Is jullie democratische school officieel erkend?

Ja, de school is erkend voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs. De Ruimte valt onder de B3 scholen (particuliere school) die een ander toezichtkader hebben, die we in samenwerking met de inspectie hebben mogen ontwikkelen. Daardoor kunnen we in vrijheid de transformatie bewerkstelligen zonder van bovenaf opgelegde beperkingen. We ontvangen geen geld van de overheid omdat dit vooralsnog de enige manier is om de eigenheid te bewaren en door te ontwikkelen.

Onze school valt onder het toezicht van de inspectie van het onderwijs en wordt regelmatig bezocht en beoordeeld. De beoordelingen zijn openbaar, kijk hier voor de inspectierapporten:

Inspectierapporten De Ruimte

Is De Ruimte voor elk kind geschikt?

Ja, in feite wel. De Ruimte is voor ieder kind geschikt dat eigen verantwoordelijkheid kan dragen. Ieder op zijn of haar eigen niveau. Misschien is De Ruimte echter niet voor elke ouder geschikt. We vertrouwen namelijk op de natuurlijke ontwikkeling van kinderen, en dat kan voor sommige ouders té vrij overkomen en te ver buiten hun comfortzone zijn. ‘Vrij’ betekent bij De Ruimte echter niet vrijblijvend. Daarom is er tijdens de kijkperiode een ontscholingscursus voor ouders om meer ervaring en verdieping te krijgen over het lerend leven van hun kinderen op De Ruimte.

Als ouders niet achter de visie staan, krijgt het kind twee verschillende boodschappen mee. De ervaring leert dat een kind dan niet volledig tot ontplooiing kan komen en het beter is om voor een andere school te kiezen.

Kiezen kinderen niet steeds de makkelijkste weg?

Kinderen hebben normaliter altijd zin in hun eigen ontwikkeling. Kinderen nemen de vrijheid om hun eigen activiteiten te bepalen. We zien elke dag weer met welke intensiteit kinderen zichzelf verder ontwikkelen. De één speelt voortdurend spelletjes en leert daardoor tegen zijn verlies te kunnen én te winnen, de ander neemt een serie wiskundelessen. De volgende leert met boosheid of met zijn bazigheid om te gaan, en weer een ander krijgt op zijn manier het rekenen onder de knie. Discipline en doorzettingsvermogen zijn er vanzelf als het doel uit henzelf voortkomt.

Krijg je geen eigenwijze kinderen die alleen maar aan zichzelf denken?

Er is juist veel tijd en ruimte om naar elkaar te luisteren en om problemen met elkaar op te lossen. Je zit niet vast aan een lesrooster. Als er een situatie  is die op dat moment om een oplossing vraagt, kan er vaak meteen tijd worden vrijgemaakt om er tijd aan te besteden. Juist door deze ruimte leren kinderen naar zichzelf en naar de ander te luisteren. Het tegendeel is dus waar: deze benadering levert kinderen op die rekening houden met de ander, zonder zichzelf te vergeten.

Moeten kinderen dingen op school?

‘Moeten’ heeft twee betekenissen: ‘moeten’ als iets wat is opgelegd en ‘moeten’ als consequentie (iets wat erbij hoort). Kinderen moeten dingen bij ons op school als consequentie van iets waar ze voor gekozen hebben. Als je gekookt hebt, moet je ook de keuken opruimen. Als je lesafspraken hebt dan hou je je daar aan. Er zit een te begrijpen logica achter dit ‘moeten’. Zodra je verlangens krijgt en die wil vervullen moet je verbindingen aangaan en afstemming zoeken met je omgeving. Dit gebeurt voortdurend. In die zin ‘moeten’ er elke dag dingen bij ons op De Ruimte. Zo ook de gezamenlijke zorg voor het opruimen en schoonhouden van de school, en de administratieve taken, of taken binnen de diverse kringen, zoals voorzitten, notuleren, geld beheren, receptiewerkzaamheden. De Ruimte is een gezamenlijk gedragen minimaatschappij, met gedeelde taken en rollen voor alle studenten en stafleden.

Zie ook: Taken en Een student kan de was doen

Bieden jullie mijn kind wel structuur?

Je kunt bij ons leren wat je belangrijk vindt. Dat betekent niet dat je maar kunt doen wat je wilt. Vrijheid op onze school is beslist geen grenzeloosheid. Er is veel structuur en er zijn veel afspraken die we met elkaar maken. School moet een plek zijn waar het voor iedereen fijn is. Dit betekent dat je rekening met elkaar houdt. Stuit je op een bezwaar van een ander? Dan kijk je of je een oplossing kunt vinden waarbij je beiden kunt doen wat je wilt. Er worden met elkaar regels en afspraken gemaakt.

Mensen verwarren structuur nogal eens met sturing. Alhoewel dat op het eerste gezicht misschien niet zo overkomt, bulkt onze school van de structuur. Afspraken die we met elkaar in de schoolvergadering maken staan opgeschreven in het afsprakenboek. Structuur bestaat ook op allerlei andere manieren, bijvoorbeeld door de dagelijkse kringen, lessen en andere afspraken. Elke dag is er een lunchcafé en verzorgen studenten de dieren. Sommigen hebben hun agenda vol staan met lessen, anderen ervaren structuur in een eigen invulling van de dag. Dát is onze structuur.

Wat als een kind niet wil leren lezen of rekenen?

Van nature willen kinderen mee kunnen doen met wat er in hun omgeving speelt. Om die reden willen kinderen ook leren lezen en rekenen. Op De Ruimte leren veel kinderen vanzelf lezen en rekenen. Juist op momenten dat er in ontspanning en met veel lol strips worden gelezen. Of tijdens het spelen van spelletjes en games. Veel van het leren lezen en rekenen gebeurt onzichtbaar. Ineens doen ze het, ineens willen ze meer. Soms kunnen ze ook vastlopen en vragen dan lessen aan om iets specifiek onder de knie te krijgen. Of ze vinden lessen zo leuk dat ze van begin af aan die weg volgen. Hoe, wanneer, met wie en in welk tempo, wordt automatisch aangepast aan de persoonlijke leerstijl. Er zijn uiteraard vakleerkrachten aanwezig voor lessen en begeleiding van zelfstudie.

Sinds een paar jaar werken we met domeinen. Van studenten die overgaan van domein 1 naar domein 2 verwachten we dat ze kunnen lezen en schrijven, zodat ze de geschreven informatie (aankondigingen van activiteiten, moties etc) kunnen lezen. We trekken geen scherpe grens: als een student nog niet goed kan lezen maar wel graag naar domein 2 wil, kan deze daar ook mee aan de slag gaan na de overstap.

Wat doen jullie voor kinderen met (leer)problemen?

Veel ‘leerproblemen’ ontstaan door druk van buitenaf. Door een omgeving die niet past bij de behoeftes van het kind, zodat het niet op een manier kan leren die voor het kind goed werkt. Jarenlange praktijkervaring in het buitenland laat zien dat veel ‘leerproblemen’ die kinderen in aanleg wel hebben, niet tot uiting komen in een benadering waarin kinderen veel zelf kunnen bepalen. Wij richten in onze aanpak dus vooral op wat het kind zelf wil en wat het kind wèl kan. Mocht blijken dat een kind vanwege onvermogen niet kan lezen of rekenen of bepaald gedrag niet kan veranderen, dan wordt in overleg met het kind en de ouders bekeken welke hulp en ondersteuning hij of zij kan en wil gebruiken.

Bereiden jullie mijn kind wel voor op de maatschappij?

De situatie op school heeft veel overeenkomsten met het dagelijks leven in de maatschappij: een groep van verschillende mensen van verschillende leeftijden en met verschillende interesses. In de maatschappij mag je ook zelf weten wat je wil doen. Ook daar zijn consequenties verbonden aan de keuzes die je maakt. Ook daar heb je een stem en kan je helpen bouwen aan de wereld om je heen.

De school is onderdeel van de maatschappij. Onze school is een plek waar kinderen ondersteuning krijgen door samen die maatschappij te ontdekken en te maken.

Wij denken dat, door op een respectvolle manier met elkaar om te gaan, we de maatschappij een stukje respectvoller kunnen maken.

Waarom vragen jullie ‘schoolgeld’?

De Ruimte ontvangt geen geld van de overheid, in tegenstelling tot reguliere scholen die tot 10.000 euro per jaar per kind ontvangen. Dat is een bewuste keuze, omdat bekostiging met zich meebrengt dat we ons onderwijs als een ‘reguliere school’ moeten gaan inrichten.