Leren in vrijheid

Op De Ruimte wordt vanzelfsprekend geleerd. Maar wat leren de studenten dan en hoe? Dat is voor iedereen anders. Er zijn net zoveel leerroutes als er studenten zijn. Hoe bijzonder is het eigenlijk dat je de school binnenstapt en zelf het stuur in handen hebt! Ervaringen opdoet, kennis vergaart, fouten maakt, af en toe valt… en gewoon weer opstaat. Is het concept van De Ruimte heel bijzonder, of is het eigenlijk heel normaal?

Veel mensen zijn nieuwsgierig naar wat er wordt geleerd op De Ruimte en hoe. Die vraag is kort te beantwoorden: alles wat je kan bedenken (of nog niet kan bedenken) en op allerlei manieren. Zoveel mensen, zoveel interesses en zoveel manieren van leren. Iedereen bewandelt daarin een eigen weg. Zo zijn er altijd wel studenten die elke dag dezelfde vaardigheid oefenen, bijvoorbeeld gitaarspelen. Een aantal van hen speelt nu in bands en tourt door het land.

Anderen willen zich juist zo breed mogelijk oriënteren en proberen alles uit: tekenen in het atelier, kletsen op de bank, lessen sterrenkunde, koken bij het lunchcafé. Na een tijdje (maanden, jaren) ontstaat er een richting en focus, en wordt er toegewerkt naar de volgende stap.

Kinderen zijn geprogrammeerd om te leren! Studenten bij De Ruimte beslissen zelf hoe, wat, wanneer en met wie ze hun ‘schooltijd’ doorbrengen, welke interesse ze nastreven en hoe ze zich voorbereiden op hun latere leven. Leren kan plaatsvinden door lessen te volgen, net als in conventionele scholen, maar tegelijk bestaat er veel ruimte om op geheel eigen wijze te leren, zoals door zelfstudie, onderzoek via internet, spelletjes spelen, vrijwilligerswerk doen, projecten maken, musea bezoeken, reizen en gesprekken voeren, veel gesprekken voeren. En luisteren naar elkaars wijsheid, ontdekkingen en ervaringen.

Er wordt veel geleerd door contextgebonden activiteiten zoals rekenen tijdens een bezoek aan de supermarkt, het nut inzien van taalbeheersing bij het deelnemen in de schoolkring of het begrijpen van de Engelse taal bij het spelen van games.

Om een zelfstandige, onderzoekende houding te stimuleren is de school zo ingericht dat deze de interesse prikkelt. De leeromgeving is hierbij bewust sober gehouden. Concreet betekent dit dat benodigde basismaterialen (leermaterialen, lesmethodes) aanwezig zijn, maar niet dwingend onder de aandacht worden gebracht. De uitdaging van de leeromgeving gaat veel meer uit van het ‘samen scholen’ en de natuurlijke bronnen (bijvoorbeeld de tuin) in de directe omgeving.

Het meeste leren vindt plaats in het dagelijks leven op school. Daarnaast is er de mogelijkheid om lessen te volgen in de bekende vakken, op aanvraag van studenten kunnen daar extra vakken aan worden toegevoegd. Als je bijvoorbeeld graag elektrotechniek zou willen leren, onderzoek je of er meer geïnteresseerde studenten zijn en ga je naar de studiekring met je verzoek, waar de mogelijkheden worden onderzocht. 

Er kunnen ook lessen gevolgd worden waarbij kennis en vaardigheden zoveel mogelijk op basis van zelfstudie aangeboden worden. De aanwezige lesmethodes zijn daarop geselecteerd. De rol van de begeleider is die van coach en instructeur op de momenten dat de leerling/student daarom vraagt.

Voor de aanwezigheid van verschillende begeleiders en docenten is een weekrooster opgesteld zodat de student zijn eigen rooster kan samenstellen op basis van de aanwezigheid van de begeleider of docent.

De leergebieden waarin de studenten actief zijn en lessen in kunnen volgen:

1. Communicatie;
2. Nederlandse taal en moderne vreemde talen;
3. Rekenen en wiskunde;
4. Beweging;
5. Mens en natuur; biologie, natuurkunde, scheikunde, gezondheid, milieu en omgeving;
6. Mens en maatschappij; geschiedenis, economie, aardrijkskunde, maatschappijleer, samenleving en deelname aan de kringen (de minimaatschappij) van de school;
7. Kunstzinnige vorming; drama, textiel, muzikaal en beeldend;
8. Handvaardigheid en techniek;
9. Anders, zoals filosofie, informatica, ICT, horeca enzovoort.