Samen besluiten nemen
Inhoudsopgave
• Belissen binnen kringen
• De schoolkring (SK)
• De bemiddelingskring (BMK)
• Holacracy
• De gezinskring
De organisatie van De Ruimte is gebaseerd op sociocratie en is opgebouwd uit verschillende kringen, met de schoolkring als bestuurlijk hart van de school. De sociocratische methode is een manier om een voorstel of idee vanuit diverse gezichtspunten te bekijken zodat je met de kring tot een samen gedragen besluit kan komen.
Daarnaast werken we ook met holacracy en zijn we bezig een hybride vorm te ontwikkelen.
Sociocratie: beslissen binnen kringen
Het mooie van de sociocratie is dat je niet bezig bent met voors en tegens of discussie, maar dat je luistert naar elkaars ideeën en meningen en op je beurt wacht tot jij weer mag praten. Zo kunnen er een aantal verdiepende rondes plaatsvinden waardoor ook hele nieuwe gezichtspunten kunnen ontstaan. Wij noemen dat: ‘bouwen in het midden’. Op een gegeven moment is er genoeg gezegd en komt het definitieve voorstel tevoorschijn.
De schoolkring heeft vele subkringen, onder andere de bemiddelingskring, de ICT-kring , de dierenkring, de tuinkring, de stafbeleidskring, en de intakekring. In veel van deze kringen vervullen studenten de rol van voorzitter en notulist. De kringen kunnen naar behoefte ontstaan en opgeheven worden. Alle kringen hebben een eigen doel, mandaat, verantwoordelijkheid en budget.
De belangrijkste kring die vormgeeft aan de dagelijkse inrichting van het onderwijs is de schoolkring.
De kring die zorgdraagt voor de handhaving van de regels en afspraken heet de bemiddelingskring.
De schoolkring (SK)
De verantwoordelijkheid van de schoolkring is het besturen van de school, door studenten en stafleden samen. Sociocratie waarborgt de gelijkwaardigheid. De schoolkring vergadert elke (school)week.
Binnen de schoolkring gelden bepaalde afspraken.:
- Alle ingeschreven studenten en stafleden hebben een gelijkwaardige stem in de schoolkring en heten daarom schoolkringleden;
- Besluiten van de schoolkring gelden voor de hele school;
- De voorzitter, de notulist, de secretaris en de penningmeester worden voor een periode van een half jaar sociocratisch gekozen, het zijn veelal studenten die deze rollen vervullen.
De bemiddelingskring (BMK)
Het is de verantwoordelijkheid van de BMK om schoolkringleden te helpen bij:
- Het oplossen van spanning in situaties waar men zelf niet uitkomt;
- Het leren verantwoordelijkheid nemen voor de geldende afspraken;
- Het herkennen wat ieders eigen aandeel is bij een conflict;
- Het bedenken van oplossingen om gelijksoortige situaties in de toekomst te voorkomen.
De bemiddelingskring komt elke dag om 12 uur bij elkaar. Binnen de kring worden situaties behandeld die zijn ingediend via een formulier. Er is altijd een student-voorzitter aanwezig, een student-notulist, een student-rapporteur en een staflid. Iedereen die betrokken is bij de ingediende situatie wordt bij de kring gehaald. De bemiddelingskring begint met het duidelijk krijgen van een ingediende situatie door te vragen: Wat is er precies gebeurd, wie waren erbij betrokken? Er wordt naar elkaar geluisterd totdat de kern van de situatie helder is en onderschreven wordt door alle aanwezigen. Hierna wordt er met elkaar besproken wat een ieder kan doen om dit de volgende keer te voorkomen, of dat er nog een vervolgstap nodig is om iets te herstellen. Soms is het proces genoeg en soms komt er nog een actie met een datum waarop de vervolgstap voltooid moet zijn.
De bemiddelingskring vind ik heel leuk. Wat je als voorzitter vooral probeert te doen is structuur brengen in het gesprek, er achter komen wat er precies is gebeurd en zorgen dat alle kanten van een verhaal worden gehoord. Als dat gebeurt lost het zich bijna vanzelf op omdat ze elkaar kunnen begrijpen en inzien wat er aan de hand was. Je probeert een veilige en open sfeer te creëren waarin iedereen zich kan uiten. Meestal benader ik iedereen op een hele vriendelijke manier: ‘Hé, er is iets aan de hand, laten we er naar kijken wat het is en wat we kunnen doen zodat het niet nog een keer gebeurt’.
Sophia Dijkstra, 17 jaar
Holacracy
Naast de sociocratie maken we ook gebruik van holacracy waar we in een werkoverleg de rollen verdelen en we ‘persoonlijke spanningen’ benoemen. Deze spanningen kunnen fungeren als brandstof voor het verder ontwikkelen van de organisatie. Besluiten worden met consent genomen.
De Ruimte ontwikkelt op dit moment een hybride vorm van sociocratie en holacracy.
De gezinskring
Omdat studenten op De Ruimte een gelijkwaardige stem hebben vanuit de sociocratie, zien we regelmatig dat deze overlegmethode ook overgenomen wordt binnen gezinnen. Thuis verandert er dan ook het een en ander.
Hoe fijn is het als je diverse onderwerpen of voorstellen kan bespreken in je gezin en goed naar elkaar leert luisteren zonder elkaar te onderbreken? En met een gezamenlijk voorstel komt over bijvoorbeeld de taken die in huis gedaan moeten worden, of over de vakantiebestemming? Gezinnen die dit oppakken laten weten dat ze elkaar veel beter leren kennen en waarderen en er minder conflicten zijn. Hoe mooi is dat?
De ontscholingsavond is voor de meeste ouders een eerste ervaring met sociocratie. Bij voldoende belangstelling kan er vanuit De Ruimte een cursus gezinsoverleg met de C.O.N.S.E.N.T.-methode aan worden geboden.
Ik ben haler van de bemiddelingskring op dit moment, verder heb ik de domein1-kring voorgezeten, toen ik jonger was. Dat was mijn introductie in het kringensysteem en daardoor ben ik dat serieuzer gaan nemen. Laatst heb ik meegedaan met ontscholingscursussen voor nieuwe ouders. Dat vind ik erg leuk, dat wil ik blijven doen. Ik vind het leuk om te vertellen over school en er worden vragen gesteld die mij op een andere manier doen nadenken over mijn school.
Olivier van Asperen, 17 jaar